Türkiye, 6 Şubat 2023’te çağdaş tarihinin en büyük ve en yıkıcı sarsıntılarından biriyle sarsıldı.
Kahramanmaraş merkezli iki büyük sarsıntı, 9 saat ortayla meydana geldi ve 11 ili direkt etkiledi.
7.8 ve 7.6 büyüklüğündeki iki büyük sarsıntı, 11 vilayette büyük yıkıma yol açmış, 50 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
Milyonların yüreğini yakan bu acının üzerinden bugün tam iki yıl geçti…
Enkaz altından kurtarılanlar hayata tutunmaya çalışırken, yakınlarını kaybedenler ise adalet arayışını sürdürüyor.
DEPREMİN SEMBOL DAVALARI
Yıkılan binalar, ihmaller ve sorumlulara dair davalar sarsıntı sonrası en çok tartışılan mevzular ortasında yer aldı.
Müteahhitler, yapı kontrol firmaları ve kamu vazifelileri hakkında açılan davalar devam ederken, birtakım belgelerde cezalar verildi, kimilerinde ise süreç ağır ilerliyor.
Bu süreçte zelzelenin sembolü haline gelen bir çok dava kamuoyunda dikkat çekti.
Kolonların kesilmesi, yönetmeliğe ve projelere uyulmaması, kaçak kat çıkılması yıkım getiren ve binlerce şahsa mezar olan binalarla ilgili davalarda, imal basamağındaki kusurlar öne çıktı.
İSİAS OTEL
Adıyaman’daki İsias Oteli, sembol davalardan biriydi.KKTC’den gelen voleybolcuların da ortalarında olduğu 72 kişi hayatını kaybetti.
Bilirkişi raporunda tüm sanıklar kusurlu bulundu.
Raporda, taban etüdü yapılmadığı, beton kalitesinin yetersiz olduğu vurgulanırken sarsıntı yönetmeliğine uyulsaydı yapının yıkılmayacağı belirtildi.Üstelik projeye alışılmamış olarak kaçak kat çıkılmıştı.
Otel sahibi ve mimar, 18 yıl 5 ay mahpus cezası aldı. Otel sahibinin oğlu 17 yıla, iki sanık ise 8 yıl 4’er aya mahkum oldu. 16 yıl ceza alan bir sanık için ise yakalama kararı çıkarıldı.
GALERIA SİTESİ
Diyarbakır’da 89 kişinin öldüğü Galeria Sitesi’nde de ihmaller zinciri vardı.
3 müteahhit ve inşaat mühendisi, 17 yıl 6’şar ay mahpus cezasına çarptırıldı.
Gerekçeli karara nazaran bina, projelere alışılmamış inşa edildi, Tabanın zayıf olduğu bilinmesine karşın ek tedbir alınmadı.
Malzeme ve yapı kontrolündeki yetersizlikler ile personellik yanlışları yıkım getirdi.
EZGİ APARTMANI
Kahramanmaraş’taki Ezgi Apartmanı da çok tartışıldı.
35 kişinin öldüğü apartmanda,, yer kattaki pastanede kolonların kesildiği öne sürüldü. Soruşturma sürecindeki uzman raporları da bu istikametteydi. Fakat dava belgesine eklenen son uzman raporunda “kesilen kolonların binanın yıkılmasında tesiri yok” denildi. Tespit, reaksiyon çekti.
Ara kararını açıklayan mahkeme, son raporu kabul etmedi.
Yeni eksper raporu talep edildi.
Firari işletmeciler Sami Kervancıoğlu ve Mustafa Pekel ile tutuklu iç yer dizayncısı Ertan Danacı hakkında 876 yıl 6’şar aya kadar mahpus cezası isteniyor.
Müteahhit ile fenni mesul ise 22 buçuk yılla yargılanıyor. Ezgi Apartmanı ile ilgili 7 belediye çalışanına de dava açıldı. İnşaat ve tadilat süreciyle teması olduğu belirtilen sanıklar için 15 yıla kadar mahpus istendi.
EBRAR SİTESİ
Kahramanmaraş’taki Ebrar Sitesi, en fazla can kaybının olduğu yerlerden biriydi. 22 bloktan 18’i zelzelenin birinci saniyelerinde yıkıldı. Bin 400 kişi hayatını yitirdi.
Burada da yer etüdü yoktu. İnşaat, yönetmeliğe uygun yapılmamıştı. Katlardaki birçok kolon, gereken kuralları sağlamıyordu. Kâfi kontrol ve mühendislik hizmeti de alınmamıştı. Bu hizmetlerin alınmaması, yıkımın ana nedeni olarak değerlendirildi.
Rapor, dava sürecine taraf verdi. Sitedeki Güvenç Apartmanı ile ilgili karar açıklandı. Müteahhit Ahmet Kara, 17 yıl 6 aya mahkum oldu.
Sitenin kurucusu Tevfik Tepebaşı, binayı yapan kooperatifin başkanı Atilla Öz ve Tepebaşı’nın damadı Ahmet Doğan tutuklu bulunuyor.
Tevfik Tepebaşı hakkında 22 yıla kadar mahpus isteniyor.
RÖNESANS REZİDANS
Hatay’da “Cennetten bir köşe” sloganıyla satılan Rönesans Rezidans, birinci sarsıntıda yan yatarak yıkıldı.
Hataysporlu futbolcu Christian Atsu, Hatayspor Sportif Yöneticisi Taner Savut ve ulusal hentbolcu Cemal Kütahya’nın da ortalarında olduğu 269 kişi öldü.
İddianamede, statik hesap raporuyla ilgili eksiklikler anlatıldı.
Uzmanlar, kısa kolon tesiriyle binanın geriye yanlışsız devrildiğine dikkat çekti.
Davanın 4’ü tutuklu, biri firari olmak üzere 8 sanığı var ve 22 yıla kadar mahpus istemiyle yargılanıyorlar.