Küresel nükleer enerji üretimi geçen yıl rekor kırdı
Küresel ölçekte nükleer reaktörler geçen yıl 2 bin 667 teravatsaat elektrik üreterek 2006’daki 2 bin 660 teravatsaatlik rekoru geride bıraktı.
Dünya Nükleer Birliği’nin yayımladığı Dünya Nükleer Performans Raporu’na nazaran, geçen yıl bir evvelki yıla kıyasla yaşanan 66 teravatsaatlik üretim artışının büyük kısmı, son yıllarda devre dışı kalan reaktörlerin yine hizmete alındığı Fransa’dan kaynaklandı.
2024’TE TOPLAM KAPASİTE 398 GİGAVATA ULAŞTI
Asya da geçen yıl şebekeye bağlanan 7 yeni reaktörün beşine konut sahipliği yaparak büyümeye kıymetli katkı sağladı.
Geçen yılın sonunda, dünya genelinde işletilebilir durumda 440 nükleer reaktörün toplam kapasitesi 398 gigavata ulaştı.
Bu, 2023’e nazaran 6 gigavat artış olarak kayıtlara geçti.
7 REAKTÖR DEVREYE ALINDI
Kuzey Amerika’daki reaktörler ortalama yüzde 90 kapasiteyle kullanılarak en yüksek performansı sürdürürken 2024’te farklı bölgelerdeki nükleer reaktörlerin kapasite kullanım oranları son beş yıldakiyle emsal düzeylerde kaldı.
Geçen yıl 9 yeni reaktörün inşasına başlanırken bunların 6’sı Çin’de, birer tanesi Mısır, Pakistan ve Rusya’da yer aldı.
Ayrıca birebir periyotta 7 reaktör şebekeye bağlanarak devreye alındı.
4 REAKTÖR KALICI OLARAK KAPATILDI
Çin’de 3 yeni reaktör devreye girerken başkaları Fransa, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD’de elektrik üretmeye başladı.
Kanada’da 2, Rusya’da 1 ve Çin’in Tayvan bölgesinde 1 olmak üzere 4 reaktör ise kalıcı olarak kapatıldı.
Raporda, yapay zeka ve data merkezleri üzere güç ağır kesimlerden gelen talep artışı karşısında nükleer gücün giderek daha değerli bir rol üstlendiği vurgulandı.
HER YIL REKOR KIRILMASI GEREKİYOR
Nükleer gücün karbon emisyonlarını azaltmada oynadığı kritik rolün altı çizilen raporda, mevcut global güç ve iklim gayelerinin karşılanabilmesi için her yıl yeni üretim rekorlarının kırılması gerektiği belirtildi.
Buna nazaran, mevcut nükleer santrallerin verimliliğinin artırılması ve yeni reaktör inşalarının hızlandırılması, global güç ve iklim amaçlarına ulaşmak için kritik kıymete sahip bulunuyor.
Nükleer üretim, 2012’den bu yana yılda ortalama 25 teravatsaat artarken 2050’ye kadar üç katına çıkarılması için yıllık 200 teravatsaatlik artış gerekiyor.
TÜRKİYE, AKKUYU İLE NÜKLEER GÜCE ADIM ATIYOR
Raporda, Türkiye için ise Mersin’in güney kıyısında inşası süren Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne dikkat çekildi.
Toplam 4 adet 1114 megavat kapasiteli VVER-1200 tipi reaktörden oluşacak santralde, 4. ünitenin inşaatının Ağustos 2023’te, birinci üniteyi devreye alma çalışmalarının ise Nisan 2024’te başladığı kaydedildi.
Akkuyu’nun dört ünitesinin 2025-2028 ortasında kademeli olarak devreye alınması ve Türkiye’nin birinci nükleer güç üretimini sağlaması öngörülüyor.
NÜKLEER SANTRALLER İÇİN GÖRÜŞMELER YÜRÜTÜLÜYOR
Raporda, 2023’te Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalara değinilerek, Türkiye’nin Akkuyu dışında ikinci ve üçüncü nükleer santraller için Rusya, Çin ve Güney Kore ile görüşmeler yürüttüğü anımsatıldı.
Ayrıca Türkiye’nin, küçük modüler reaktörlerin (SMR) kullanımı konusunda ABD ve İngiltere’deki kuruluşlarla da temaslarda bulunduğu kaydedildi.
Bu teşebbüslerin, Türkiye’nin güç güvenliğini artırma ve süratle büyüyen elektrik talebini düşük karbonlu kaynaklardan karşılamada kritik rol oynamasının beklendiği vurgulandı.
