Türkiye’de kripto varlık borsalarına ilişkin yol haritası belli oldu
Kripto paralar finans dünyasının içine girdi.
Bazı ülkeler kripto para rezervi oluşturmaya başladı.
Dünyanın pek çok ülkesi, kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik düzenlemelere sürat verdi.
Türkiye’de bu ülkelerin içinde yer alıyor.
AB’NİN DÜZENLEMESİ 2026’DA HAZIR
Bu kapsamda Avrupa Birliği’nde (AB) hazırlanan “Kripto Varlık Piyasaları Düzenlemesi”nin geçiş sürecinin akabinde Temmuz 2026’da yürürlüğe girmesi öngörülüyor.
İngiltere’de de bu alandaki düzenlemenin tüm taraflarıyla 2026 yılında yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Japonya ve Singapur üzere ülkeler de kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik asıllarını belirledi.
TÜRKİYE’DE KRİPTO PARA DÜZENLEMESİ SPK’DA
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık piyasasına yönelik kanunun akabinde bu alandaki ikincil düzenlemeleri hazırlayarak, kripto varlıkların saklanması ve transferine yönelik prensip ve asılları düzenledi.
TÜRKİYE’NİN BİRİNCİ YASAL ÇERÇEVESİ HAZIR
Türkiye’de de kripto varlık ekosistemine yönelik “Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 26 Haziran 2024’te TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilerek maddeleşti.
Böylece Türkiye’de kripto varlıklara dair birinci yasal çerçeve oluşturuldu.
İKİNCİL DÜZENLEME ÇALIŞMALARINDA SONA GELİNDİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na nazaran, SPK tarafından yürütülen kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ait ikincil düzenleme çalışmalarında sona gelindi.
Bu husustaki mevzuat çalışmaları, ilgili kamu kurumları ve bölümün görüşü alınarak yürütülürken kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyetleri, çalışma metot ve asılları ile sermaye yeterliliğine ait bildiri taslakları hazırlandı.
İLAVE SERMAYE YETERLİLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ GETİRİLİYOR
Taslaklarla kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucularına, ortaklarına, yönetici ve işçisine ait kurallar belirleniyor. Hizmet sağlayıcıların minimum sermaye ve öz sermaye fiyatları saptanırken dal paydaşlarının mali yapısının sürdürülebilir halde korunması için risk bazlı ek sermaye yeterliliği yükümlülükleri getiriliyor.
DENETİM GELİYOR
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından iç kontrol, iç denetim ve risk idare ünitelerinin kurulması mecburî olacak. Bu kuruluşların bağımsız kontrol yükümlülükleri de tespit edilirken kripto varlıkların saklanmasına ve transferine yönelik unsur ve temeller düzenlendi.
Kısa müddette yayımlanması beklenen taslaklar kapsamında, platformlar nezdinde listelenmiş kripto varlıklar kaldıraçlı olarak alınıp satılamayacak, türev araç mukaveleleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç süreçlerine mevzu edilemeyecek.
LİSTELEME KOMİTESİ OLUŞTURULACAK
Tebliğlerle, kripto varlıkların platformlar nezdinde listelenmesine yönelik prensip ve asıllar da belirlendi. Platformlar nezdinde kripto varlıkların listelenmesine ve listeden çıkarılmasına ait kararları vermekle yükümlü bir listeleme komitesi oluşturulması zarurî olacak.
HİZMET SAĞLAYANLARIN DOKÜMANLI VE KAYILI OLMASI ŞARTI
Ayrıca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının doküman ve kayıt yükümlülükleri de belirleniyor.
Platformlar ve saklama kuruluşlarının müşterilerine ilişkin bakiye bilgileri için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegrasyon sağlayarak, kuruluşun talep ettiği raporlamaları yapması gerekecek.
HİZMET SAĞLAMAK İSTEYEN MÜSAADE ALACAK
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlamaları SPK müsaadesine tabi olacak. Düzenleme öncesinde faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarının da mevzuatta aranan kuralları sağlar hale gelmeleri ve SPK’den müsaade alması gerekecek.
GEREKEN ALTYAPI YÜKÜMLÜLÜKLERİ YERİNE GETİRİLECEK
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının gerek mali durumları gerekse operasyonel ve teknik altyapılarına ait yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek. Böylelikle, sırf faaliyet müsaadesi almış hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunması mümkün olacak.
FİYAT NEZARET SİSTEMİ KURULACAK
Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra kanun kararları uyarınca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yurt içinde fiyatı oluşan kripto varlıklara ait fiyat nezaret sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu hareketler tespit edilerek gerekli süreç ve yaptırımlar uygulanacak.
“UYGULANABİLİR KURALLAR BÜTÜNÜ OLUŞTURDUK”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hazırlanan bildiri taslaklarının, öteki ülke düzenlemelerine kıyasla epey ayrıntılı ve kapsayıcı ögeler içerdiğini söyleyerek şu bilgileri verdi:
Sermayeye ait risk bazlı düzenleme örneği, öteki ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın aktif olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de inanç ortamı oluşmasına imkan sağlayacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına denetimli yükümlülükler veren, çerçevesi net formda belirlenmiş, piyasa aktörlerince de uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı amaçladık.
“TÜRKİYE’DE KRİPTO PARA SİSTEMİNE ÇOK FAZLA İLGİ VAR”
Dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kripto varlık ekosistemine çok fazla ilgi duyulduğunu vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:
Söz konusu düzenlemelerle yatırımcı süreçleri kayıt altına alındığından kripto varlık süreçlerinde daha inançlı bir ortam oluşturulmuş olacak. Ülkemiz finansal piyasaları açısından, küresel piyasalara paralel biçimde finansal araç çeşitliliği ve fintek ekosisteminin geliştirilmesi tarafıyla piyasalara yeni bir araç kazandırmış olduk. Ayrıyeten kabahatin finansmanının engellenmesi istikametiyle bu düzenlemelerin büyük katkı sağlamasını bekliyoruz.
