CEO’ların evrimi: İzole yöneticilerden iş birlikçi ve yenilikçi liderlere
Yaşanan süratli değişimlere ahenk sağlayamayan izole zirve yöneticiler vazifelerinden ayrılmak zorunda kalırken, CEO’ların ortalama misyon müddetinin de yaklaşık 10 yıldan 5 yıla düştüğü gözlemleniyor. Süratle yaşlanan dünya nüfusunun tersine gençleşme eğilimi gösteren yönetici profilinde ise iş birlikçi ve yenilikçi önderlere olan gereksinim artıyor.
Dünya genelinde artan ekonomik zorluklar, dijitalleşme, sürdürülebilirlik üzere faktörler liderlik hünerlerinde esaslı değişimleri beraberinde getiriyor. Bilhassa pandemi sonrası süratle dönüşen yeni iş modelleri, yetenekli ve yenilikçi başkanlara olan muhtaçlık açığını gözler önüne seriyor. DataExpert’in yürüttüğü ‘CEO’ların Evrimi: İzole Yöneticilerden İş Birlikçi ve Yenilikçi Liderlere’ isimli araştırmaya nazaran, birçok şirketin zirve yöneticisi hem küresel hem de mahallî pazarda yaşanan süratli değişimlere ayak uydurmakta zorlanıyor. Son yıllarda artan CEO istifalarına ışık tutan araştırmaya nazaran, CEO’ların ortalama misyon müddeti ortalama 8-10 yıl iken, 2017 yılında bu mühlet 6-8 yıla, günümüzde ise 5 yıla kadar geriledi. CHRO ve CMO üzere durumlarda ise bu müddet 4,5 yıla kadar düşüyor.
Son yıllarda global çapta yaşanan CEO değişiklikleri, şirketlerin geleceğini şekillendiren kritik anlar haline gelmiş durumda. 2023-2024 yılları bilhassa dünya çapındaki CEO’ların vazifelerini devrettiği bir devri işaret ederken, bu sürecin 2025 yılında da sürmesi bekleniyor. Bu değişiklikler, sırf şirket stratejilerini etkilemekle kalmıyor, birebir vakitte bölümlerdeki dönüşümün de hızlandığını gösteriyor. Yeni liderlik anlayışı, yalnızca operasyonel muvaffakiyete odaklanmak yerine; ruhsal dayanıklılık, esneklik, empati, stratejik düşünme ve yenilikçilik üzere maharetleri ön plana çıkarıyor. Öte yandan CEO’ların daha çevik hareket edebilmesi ve değişime süratli adapte olabilmesi bekleniyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2025 İşlerin Geleceği Raporu’na nazaran, önümüzdeki beş yıl içinde iş dünyası, teknolojik ilerlemelerle birlikte süratle dönüşecek. Bilhassa yapay zeka, büyük data ve siber güvenlik üzere alanlardaki teknolojik adaptasyon mahareti, geleceğin başkanları için belirleyici faktörler ortasında yer alacak.
Teknolojide genç CEO’lar öne çıkıyor
Liderlik anlayışındaki değişim rüzgarının sektörel talepler yahut ferdî tercihlerle hudutlu olmadığını belirten DataExpert Genel Müdürü Hasan Altunkaya, sektörlerde yaşanan yetenek açığının CEO istifalarının artmasına sebep olduğunu söyledi. Güç ve inşaat bölümünde CEO’ların yaş ortalamasının 59, teknoloji alanında ise bu ortalamanın 49 olduğunu söz eden Altunkaya, yenilikçi yöneticilere duyulan muhtaçlığın arttığı bir periyotta değişimlerin kaçınılmaz olduğunu söyledi. Altunkaya, şöyle devam etti:
“Ekonomik belirsizlikler, değişen iş yapma biçimleri ve artan yönetimsel yükler, liderlik işini eskisinden çok daha güç hale getiriyor. Bu noktada, önderlerin sırf şirketlerinin operasyonel muvaffakiyetini değil, tıpkı vakitte kendi ruhsal sermayelerini de gözden geçirmeleri büyük ehemmiyet taşıyor. Ruhsal sermaye, başkanın gerilimle başa çıkabilme yeteneği, öz farkındalık ve duygusal dayanıklılık üzere ögeleri kapsıyor. Bugün CEO’lar, geçmişteki tecrübelerinin ve muvaffakiyetlerinin kâfi olmayacağı bir devrin kapılarını aralıyorlar. CEO’lar bu dönüşüm sürecinde kendilerine sormaları gereken kritik bir soruyu unutmamalıdır: ‘Değişimle ne kadar ahenk içindeyim?’ Zira değişim, sırf dış dünyada değil, içsel olarak da kabul edilmelidir. Yeni bilgi ve hünerlere açık olmak, liderlik anlayışını daima olarak yine inşa etmek, bir CEO’nun yalnızca şirketini değil, birebir vakitte kendisini de geleceğe hazırlamasını sağlar.”
CEO değişimleri süratle artacak
“2024’ün zorluklarının akabinde şirketler, 2025’te daha büyük zorluklarla karşılaşacakları beklentisiyle yine yapılanma sürecine girebilir” diyen Altunkaya, küreseldeki değişimlere paralel olarak Türkiye’de de birçok büyük şirketin liderlik koltuklarında son yıllarda esaslı değişimlerin yaşandığını tabir etti. DataExpert Genel Müdürü Hasan Altunkaya, “Önümüzdeki yıllarda CEO değişimlerinin süratle artacağını öngörüyoruz. Değişimler, yalnızca şirketlerin idare anlayışını değil, birebir vakitte kesimlerdeki dönüşüm suratını da etkiliyor. Türkiye’deki CEO değişimlerine baktığımızda, hem global çapta yaşanan gelişmelerle paralellik gösteren hem de sektörel yeniliklere öncülük eden kıymetli örneklerle karşılaşıyoruz. Bu CEO değişiklikleri, sadece kurumların idaresindeki farklılıkları değil, tıpkı vakitte liderlik anlayışındaki evrimi de gösteriyor. Şirketler, süratle değişen piyasa şartlarına ahenk sağlamak ve büyümeyi sürdürebilmek için liderlikte yenilikler yapmayı tercih ediyor. Türkiye’deki misal değişimler de dikkat çekiyor ve global trendlerle paralel bir formda ilerliyor. Bugün, Türkiye’de CEO’lar yalnızca finansal muvaffakiyete odaklanmakla kalmıyor, birebir vakitte çevresel ve toplumsal sorumlulukları da ön planda tutuyor. Bu manada sürdürülebilirlik ve dijital dönüşüm, CEO’ların gelecekteki en kıymetli odak alanları olmaya devam edecektir. Bu dönüşüm, Türk iş dünyasının global rekabetteki gücünü artırırken, birebir vakitte Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına da katkı sağlayacaktır” dedi.
