Van’da tarih öncesi çağlara ait kaya resimleri tescillenecek
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu liderliğindeki takım, Gürpınar ilçesindeki tarihi yapıları gün yüzüne çıkararak turizme kazandırmak emeliyle yürüttüğü çalışmalara devam ediyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün takviyesiyle, ilçeye 62 kilometre uzaklıktaki Beşbudak Mahallesi’nden yola çıkan takım, 3 bin metre rakımdaki Tirişin Yaylası’nın Kanlı Çeşme mevkisine iki saatlik tırmanışın akabinde ulaştı. Arkeolog, antropolog ve sanat tarihçilerinden oluşan 12 kişilik akademik takım, birinci olarak 1967’de tespit edilen kaya fotoğrafları üzerinde incelemeler yaptı.
300 KAYA RESMİ KAYDEDİLDİ
Kale ve sur kalıntılarının da bulunduğu bölgede insan, yılan, geyik, dağ keçisi, bizon, yaban koyunu, tavşan, kurt, tilki ve çeşitli sembollerin işlendiği kayalar incelenerek fotoğraflandı. Tarih öncesi periyoda ilişkin olduğu düşünülen yaklaşık 300 kaya resmi kayıt altına alındı. Bu figürlerin bölgenin geçmişteki yaban hayatına dair kıymetli bilgiler sunduğu belirtilirken, yapıtların müdafaa altına alınması için çalışma başlatıldı.
12 BİN YILLIK BULGULAR
Prof. Dr. Çavuşoğlu, benzer kaya fotoğraflarına daha evvel Hakkari ve Bitlis’te rastlandığını aktararak, “3 bin rakımdaki bu yaylada bizon, yaban keçisi, geyik, tilki üzere figürler yaban hayatına ışık tutuyor. Bulgular, bölgenin milattan evvel 10 binli yıllara, yani mezolitik periyoda kadar uzandığını gösteriyor. Ayrıyeten demir çağlarına kadar kullanıldığını tespit ettik. Figürlerin birçok erken periyoda ait” dedi.
VURGU VE ÇİZGİSEL TEKNİKLER DİKKAT ÇEKİYOR
Figürlerin vurgu ve çizgisel tekniklerle işlendiğini belirten Çavuşoğlu, bölgede tilki, tavşan ve yaban keçisi üzere hayvanların yoğunlukta olduğunu, iki ırmağı temsil eden su kaynaklarının da resmedildiğini söyledi. Misal motiflerin 10 kilometre uzaklıktaki Baltutan mevkisinde de bulunduğunu söz eden Çavuşoğlu, “Avcı-toplayıcı toplulukların yaşadığı bu alan, gizli bir cennet niteliğinde. Kaya fotoğraflarının taşınmaz kültür varlığı olarak tescili için gerekli envanterleri hazırlayıp Van Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Kurulu’na sunacağız. Yaylaların inançlı hale gelmesiyle burası turizme açılabilecek kapasitede” diye konuştu.
Bazı kayalarda 15-20, kimilerinde ise sırf birkaç figür bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, şimdiye kadar 300’e yakın figür tespit ettiklerini, bu sayının yapılan çalışmalarla artmasının beklendiğini kelamlarına ekledi.
