Amerika’dan Aydın’a uzanan hikayenin peşine düştü

İstanbul’da yaşayan 49 yaşındaki Serkan Topal, antika merakı münasebetiyle gezdiği Feriköy Antika Pazarı’nda bulduğu 1960’lı yıllara ilişkin mektuplar nedeniyle adeta seyyah oldu.

Bulduğu 60 yıllık mektupların sahiplerine ulaşmak için yaklaşık 570 kilometre yol katedip İstanbul’dan Aydın’a gelen Serkan Topal, Amerika’dan Aydın’a yazılan mektupların öyküsünün peşine düştü.

1960’lı yıllarda Amerika’da ataşe olarak misyon yapan Kaya Kutlu tarafından kayınpederi M. Ali Töz’e gönderilen mektupları sahiplerine teslim etmek için Aydın sokaklarını karış karış gezmeye başlayan Topal, mektuptaki adres ve isimler üzerinden sahiplerini bulmayı hedefliyor.

Amacının 60 yıllık emanetleri sahiplerine ulaştırmak olduğunu tabir eden Serkan Topal, serüvenini anlatarak, “İstanbul’dan Aydın’a bir seyahat yaptık. 10 yıldır ben antikalar ve antikaların kıssalarıyla ilgileniyorum. Eşim Aydınlı ve Aydın’a gelmeyi düşünüyorduk. Aydın’a gelmeden evvel antika pazarına gittik. İstanbul’da pazarda tesadüfen tezgahta birtakım mektuplar buldum. Toplam 6-7 taneydi. Mektuplara bakınca Amerika’dan Aydın’a yazılmış mektuplar olduğunu gördüm. Ancak bu mektupların yerlerine ulaşmadığını düşünüyorum. Buraya geleceğimiz için başımızda bir ışık yandı. Dedik ki, ya bunların izini niçin sürmüyoruz, yerine ulaştıralım diye. Heyecanla çabucak yola çıktık. Aydın’a geldik. Aydın’a geldikten sonra mektuplarımız Hasan Efendi Mahallesi 12. Sokak adresine yazılmış. Birinci geldiğimiz yer burasıydı. Lakin şöyle bir derdimiz oldu. Mektuplar 1963 yılından yazılmış. Ortada tam 62 yıl üzere bir fark var. Biz bu türlü ‘pat’ diye rahatça bulacağımızı düşünürken halbuki sokakların isimleri değişmiş, 2 mahalle bir ortaya gelmiş. Yani şu anki 12. Sokak aradığımız yer değilmiş. Aradığımız 12. Sokak, mahallenin daha aşağısındaymış. Daha sonra muhtarla görüştük. Nüfus Müdürlüğü ile görüştük.” dedi.

“UMARIM SONUCA ULAŞACAĞIZ”

Mektupları yazan Kaya Kutlu’nun ataşe olarak misyon yapmasından ötürü Dışişleri Bakanlığı’nda kaydının olabileceğini ve mektupları kendileri ismine aileye ulaştırabilmeleri ismine davette bulunan Topal, “Bunlar ataşe damadı tarafından M. Ali Öz ismine yazılmış mektuplar. Amerika’da bir diplomattan gelmiş. Diplomat, Ali Amca’nın damadı yani kızıyla evliymiş, izini takip ettik. Buradan Nüfus Müdürlüğü’ne baktığımızda rastgele bir kayıt çıkmıyor bu şahıslarla ilgili. Ancak şunu gördük. Dışişlerine bağlı Kaya Kutlu diye bir diplomatımız. Büyük ihtimalle yurt dışı nedeniyle Dışişleri Bakanlığı’nda bunun kaydı vardır. Umarız Dışişleri Bakanlığı da görür ve bu mektupları bizim ismimize bu aileye ulaştırır. Kızları da var zira. Şayet bizim ismimize bunları ulaştırırsa çok seviniriz. Zira biz burada yapılabilecek bütün şeyleri yaptık. Umarım sonuca ulaşacağız. Nüfus Müdürlüğü’nün yanı sıra Mezarlıklar Müdürlüğü’ne de başvurduk. Oradan da bir şey gelirse ulaştıracağız. Lakin istiyorum ki daima bir arada Ali Amca’ya ulaşalım ya da çocuklarına, torunlarına ulaşıp bu mektupları teslim etmek istiyoruz. Biz buraya cumartesi günü geldik ve 4 gündür sokak sokak gezdik. Sokak isimleri çok değişmiş ve biz Ali Öz Amcamıza bir biçimde ulaşamadık.” halinde konuştu.

“62 YIL SONRA EMANETLERİ YERİNE ULAŞTIRABİLİRİZ”

Ali Öz’ün 3 kızının olduğunu lakin soy isimlerinin değişmiş olabileceğinden ötürü bulmakta eza yaşadıklarını kelamlarına ekleyen Serkan Topal, “3 tane kızı olduğunu kestirim ediyoruz. Mektuplar da o denli yazıyor. Kızlar olduğu için soy isim değişiklikleri sebebiyle ailenin soy ismi değiştiğinden biraz da onun düşüncesini yaşıyoruz. Lakin çok büyük ihtimal mektubu yazan ataşemiz Kaya Kutlu üzerinden ulaşabiliriz diye varsayım ediyoruz. Ayrıyeten Ali Amca’nın kardeşleri Nihal, Sema, Sedef ve Haydar Bey varmış. Ayrıyeten da Simten Hanım diye bir hanım da var. Mektupta da yazıyor. Tahminen bunlar üzerinden de tanıyanlar olursa, bize ulaşırsa en azından oradan da 62 yıl sonra emanetleri yerine ulaştırabiliriz.” dedi.

“EN SON MEKTUP 1963 YILINDA YOLLANMIŞ”

Mektupta ise o periyotları anlatan şeylerin yazdığını tabir ederek mektubun içeriğinden de kısa bir formda bahseden Topal, “Mektubun içerikleri devri yansıtan şeylerle dolu. Hem çok beğenilen hem de genel yapıyı öğrenmek açısından kıymetli. Mesela fotoğraf makinesi yokmuş, o yüzden aileye fotoğraf yollayamamışlar. Bir arkadaşından makine alacakmış, ondan sonra fotoğraf yollayabilecekmiş. Diplomatımız 860 dolar maaş alıyormuş. Bir mesken tutmuş. Çok hoş bir mesken diye bahsediyor. 2 yatak odalı, 2 banyolu ve epey geniş. Onun kirası da 180 dolar civarındaymış. O denli otomobiller varmış. ‘Eski klasikler bize pek uymadı. Onun yerine gittik, Volkswagen aldık’ diyor. Hatta ‘arkadaşlarımızla görüştük, onlar da Volkswagen aldı’ diyor. Yani devir açısından da farklı şeyler. Birkaç yere gezmeye gitmişler. Dayanılmaz gelmiş, çok farklı şeyler yaşamışlar, onları anlatıyorlar. Şimdinin toplumsal medya durumlarını, orada mektuplarda gördük yani. Bizim için o kısmı da çok hoş oldu. Ben aldığımda mektuplar açık değildi aslında. Yalnızca üst üste hepsi bir poşet içerisindeydi. Biz doğal ki bilgiyi görmek açısından nereden olduğunu alışılmış ki bilemedik. Tam olarak onun için açtım esasen. Onun üzerinden buraya kadar geldik. En son mektup 1963 yılında yollanmış. Son iki tanesi. Mektuplar da çok hoş. Zarfı açınca zarf tıpkı vakitte mektup kağıdı. Yani devir için olağanüstü bir çalışma. Artık mektup göremediğimiz için iletiler çıktığından şu detay bile olayın ne kadar hoş olduğunu gösteriyor bize.” dedi.