Çehov, Gogol ve Dostoyevski’nin klasikleriyle başka bir okuma
Haklı şöhretleri sonucunda dünya genelinde edebiyat okurları ortasında en meşhur isimler ortasında yer alan muharrirler, asırlardır birinci günkü heyecanla okunmaya devam ediyor.
Nikolay Gogol, Rusya’da aristokrasi, sefahatinin son demlerini yaşarken, aşağıdaki küçük insanların birbirinin üstüne basarak var olmaya çalıştığı bir dönemin müellifidir.
Ketebe Yayınları etiketiyle raflardaki yerini alan Bir Meczubun Hatıra Defteri, Palto ve Burun öykülerinde, sert ee çarpıcı bir gerçeklikle seslenir okurlarına.
“HEPİMİZ GOGOL’UN PALTOSUNDAN ÇIKTIK”
Bu gerçekçi tavrı, kendinden sonraki Rusya ve dünya için de bir başlangıç noktası oluşturacaktır. Eleştirmenlere nazaran bugün bile Gogol’e uğramadan küçük insanın kim olduğunu anlamak mümkün değildir. Çağdaşı Dostoyevski’nin de dediği üzere kendisinden sonra gelen edebiyatçıların söylemek abartı olmaz.
Ketebe Yayınları’nın itinalı bir Türkçe ile tekrar yayınladığı edebiyat başyapıtlarında en geniş yer Fyodor Dostoyevski’ye ilişkin. 60 yıllık ömrüne hepsi birbirinden kıymetli çok sayıda başyapıt sığdıran Dostoyevski; roman, kısa hikaye ve deneme muharriri.
Pek çok edebiyat eleştirmeni tarafından, Dünya edebiyatının en harika müelliflerinden biri kabul edilen Dostoyevski’nin yapıtları, kendisinden sonraya silinmez bir iz bırakmıştır.
DOSTOYEVSKİ’YE FREUD’DAN ÖVGÜ
Freud; “Dostoyevski olmasaydı, psikanaliz biraz beklemek zorunda kalacaktı” der.
Gerçekten de dünya romanının en büyük örneklerini kendini tüketircesine büyük bir coşkuyla kaleme alan Dostoyevski’nin her yapıtı, insanın karanlık taraflarına dair bir şeyler söylemektedir.
İnsan ruhunun derinlikleri ve toplumsal yabancılaşmaya dair etkileyici bir inceleme sunan, tabir gücünü hep beşere ve insanın mukadderatı mevzularına adayan Dostoyevski, hayatın çatlaklarına sızarak okuruna insanın gerçek benliğine dair sorular yöneltir.
Yazarın Ketebe etiketiyle yayınlanan öteki yapıtları Konut Sahibesi, Öteki, Ebedi Koca, Beyaz Geceler ve Kumarbaz romanları üslubunun en hoş örnekleri ortasında yer almaktadır.
Eserleri lisanımıza yine çevrilen üçüncü müellif olan Anton Çehov, yeniden tıpkı coğrafyada, Gogol’un vefatından 8 yıl sonra, 29 Ocak 1860’da dünyaya gelir.
ALTINCI KOĞUŞ VE ÇEHOV
Çehov, Rus oyun ve kısa hikaye müellifidir. Tarihte kısa hikaye alanında en güzel muharrirler ortasında sayılan muharrir, kısa sayılabilecek 44 yıllık hayatına asırlar ve kuşaklar uzunluğu okunacak eserler sığdırmıştır.
Çehov’un Altıncı Koğuş ve Düello isimli romanları, çağdaşı öteki muharrirlerin yapıtlarında olduğu üzere okuru 19. yüzyıl Rusya’sının kasvetli dünyasına götürür.
Bir taşra kasabasında geçen Altıncı Koğuş’un başkahramanı İvan Dmitriç, kendisini her an tutuklanacağına dair bir paranoyanın kıskacında bulur. Bu saplantı, onu bir akıl hastanesinin altıncı koğuşuna sürükler.
OKURU DÜŞÜNCEL SEYAHATE ÇIKARTAN KİTAP
Bu koğuş, yalnızca fizikî bir çöküşün temsili değil, birebir vakitte insani değerlerin de yok sayıldığı karanlık, pis ve ümitsizlikle dolu bir cehennemdir. Çehov, karakterlerini Rus toplumunun farklı yansımaları şeklinde kurgulayarak onların etik çatışmalarla ve zıtlıklarla yüzleşmelerini sağlar.
Bireyin görevle dilek, akılla tutku ortasında verdiği gayretin katmanlarını ince ince işler. Kırk dört yıllık ömrüne beş yüzden fazla öykü sığdıran Çehov’un Düello isimli yapıtı, müellifin en geniş kapsamlı ahlaki ve felsefi sorgulamalar içeren öyküsüdür.
Bu vakitsiz yapıtta Çehov, varoluşun en temel sorularına dokunarak okuru, insan ruhunun sonlarını zorlayan bir düşünsel yolculuğa sürükler.
