Her yıl dünya önderlerini New York’ta buluşturan BM Genel Kurulu’nun “yüksek seviyeli hafta” oturumları bu yıl 23 Eylül’de başlayacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oturumda dördüncü sırada konuşması planlanırken, Genel Kurul’a 195 ülkeden üst seviye iştirak bekleniyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, GAZZE’Yİ GÜNDEME TAŞIYACAK
BM 80. Genel Heyeti’ne 15’inci defa hitap edecek Erdoğan’ın konuşmasının ana gündem hususu ise İsrail’in Gazze’de uyguladığı soykırım, Filistin’in devlet olarak tanınması ve milletlerarası alanda İsrail’e karşı atılacak adımlar olacak.
Erdoğan’ın bilhassa Gazze’deki duruma dikkati çekmesi, üye ülkelerden İsrail’in taarruzlarına karşı durmalarını talep etmesi öngörülüyor.
Zirve kapsamında devlet ve hükümet liderleriyle da görüşmeler gerçekleştirecek Erdoğan’ın, 22 Eylül’de Filistin Konferansı’nda, 24 Eylül’de ise BM İklim Tepesi’nde konuşma yapması bekleniyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN NEW YORK PROGRAMI AĞIR GEÇECEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan pazartesi günü Birleşmiş Milletler’de düzenlenecek Filistin konferansına da katılacak.
Erdoğan, New York’ta Türk Amerikan toplumuyla da bir ortaya gelecek. Türk-Amerikan Yönlendirme komitesinin düzenleyeceği yemekte konuşacak. Cumhurbaşkanı’nın bir başka programı ise iş dünyasıyla olacak. Türk ve Amerikan iş insanlarıyla Türk Konutu’nda buluşacak.
Cumhurbaşkanı, Çarşamba günü Birleşmiş Milletler İklim Tepesine katılacak. Erdoğan New York’ta çok sayıda ikili görüşme de gerçekleştirecek.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN 25 EYLÜL’DE TRUMP İLE GÖRÜŞECEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’de New York Programını tamamladıktan sonra Washington’a gidecek. 25 Eylül’de ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da görüşecek.
Görüşmede askeri ve ticari bahisler ve global sorunlar masada olacak.
Erdoğan birinci kere 2005’te BM 60. Genel Kurulu görüşmelerine katıldı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, başbakanlık misyonunda bulunduğu 2005’te birinci sefer Birleşmiş Milletler (BM) 60. Genel Kurulu görüşmelerine katıldı.
Erdoğan, Genel Heyetteki hitabında, “Her şeyden evvel kendini yenileyen, daha demokratik ve şeffaf, tüm üyelerin ortak iradesini temsil kabiliyetine sahip, memleketler arası ihtilafların tahlil tabanı olan, dünya barışının teminatı olarak görülen, saygınlığı, tüm üyeleri tarafından yüceltilen, daha etkin ve daha dirayetli bir BM teşkilatı, insanlığın ortak faydasınadır.” iletisini verdi.
Erdoğan’ın katıldığı sonraki BM Genel Kurulu ise 2007’deki 62. Genel Heyet görüşmeleri oldu.
Erdoğan, konuşmasında terörle uğraş konusuna dikkati çekerek “Dünyanın rastgele bir köşesinde yaşanan terör aksiyonu hepimizi maksat alan bir insanlık kabahatidir. Hudut tanımayan terörü lanetliyor, terörün acı deneyimini şahsen yaşamış bir ülkenin başbakanı olarak tüm insanlığa yönelik bu tehditle uğraşta dayanışma ve daha aktif işbirliği davetini buradan yineliyorum.” sözlerini kullandı.
ERDOĞAN’DAN BM’DE TARİHİ KONUŞMALAR
Erdoğan, 2009’da katıldığı BM 64. Genel Şurasında ise BM’nin yapısının reforme edilmesi gerektiğine işaret etti.
Adil ve iştirakçi bir global nizamın kurulması için BM’nin aktifliğinin artması gerektiğini lisana getiren Erdoğan şöyle dedi:
“Temsil kabiliyeti güçlendirilmiş, demokratik, şeffaf, adil ve faal bir Birleşmiş Milletlerin, global barış ve istikrara daha fazla katkı yapacağına inanıyoruz. Birleşmiş Milletler, iklim değişikliği, sürdürülebilir kalkınma, yoksullukla gayret, kadın-erkek eşitliği, insan hakları ve insan onurunun korunması bahislerinde, daha faal bir kurum haline gelmelidir. Bu hedefe matuf ıslahat teşebbüslerine tam dayanak veriyoruz. Ama Birleşmiş Milletler sistemindeki ıslahatın, Güvenlik Kurulu de ıslahata tabi tutulmadığı surece başarılmış sayılamayacağı muhakkaktır.”
2011’deki BM 66. Genel Şurasında bölgesel hususlara değinen Erdoğan; Suriye, Libya, Somali, Filistin’e ait iletiler verdi, Azerbaycan topraklarının yıllardır süren haksız işgalinin sona ermesi gerektiğini belirtti.
Erdoğan, “Karabağ probleminin bu biçimde tahlilsiz kalması asla kabul edilemez, milletlerarası problemlere, kangren haline gelmeden tahliller bulunması, hepimizin siyasi ve ahlaki sorumluluğudur.” dedi.
“DÜNYA BEŞTEN BÜYÜKTÜR”
Erdoğan, cumhurbaşkanı sıfatıyla birinci kere 2014 yılındaki BM 69. Genel Konseyine hitap etti.
BM’nin ıslahat gereksinimini, “Dünya beşten büyüktür” tabiriyle lisana getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
“Daha fazla gecikmeden, daha fazla mazlum insan, saf insan hayatını kaybetmeden, global vicdan daha fazla yaralanmadan, Birleşmiş Milletler meselelere tartısını koymalıdır. Altını çizerek tabir etmek isterim ki, dünya beşten büyüktür. Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu daimi üyesi 5 ülkenin dünya gerçekleriyle bağdaşmayacak formda Birleşmiş Milletleri etkisiz hale getirmesi, global vicdanın kabul edebileceği bir durum değildir. Tüm alınan kararlar, bakıyorsunuz bir ülkenin iki dudağı ortasındadır. Şayet ‘hayır’ derse hayır, ‘evet’ derse o vakit icraata geçilebiliyor. Filistin’de yalnızca birkaç ay içinde 2 binden fazla saf insan katledilirken Birleşmiş Milletler beklenen tahlili üretememiştir. Suriye’de 4 yıldır 200 binden fazla kişi katledilirken, 9 milyona yakın insan yer değiştirirken, Birleşmiş Milletler tekrar tesirli tahliller sunamamıştır.”
FETÖ’YE KARŞI TEDBİR ÇAĞRISI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünden yaklaşık 2 ay sonra BM 71. Genel Heyetine katıldı.
Burada dost ülkeleri FETÖ’ye karşı tedbir almaya çağıran ve terörle çaba konusunda değerli iletiler veren Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu darbe teşebbüsü, milletimizin demokrasisine, hükümetine, özgürlüklerine, geleceğine ve anayasal tertibine kahramanca sahip çıkmasıyla bertaraf edildi. Bu bakımdan milletimle iftihar ediyorum. Demokrasisine sahip çıktığı için iftihar ediyorum. 29 gün, gece sabahlara kadar demokrasi nöbetleri tuttukları için iftihar ediyorum. Hain darbe teşebbüsünü canını hiçe sayarak vücudunu tankların önüne siper ederek engelleyen milletimle iftihar ediyorum. Şayet bugün karşınızda bulunuyorsam, milletimizin işte bu mert ve asil duruşu sayesindedir. Unutulmasın ki Türkiye’deki darbe teşebbüsü, birebir vakitte dünya demokrasisine de yapıldı. Milletimiz o gece darbe heveslilerine tarihi bir ders verirken demokrasiye inanan tüm halklar için de ilham kaynağı oldu. Bu yeni jenerasyon terör örgütü, yalnızca Türkiye’nin değil, varlık gösterdiği 170 ülkenin tamamı için bir ulusal güvenlik tehdididir. Başka bir deyişle, bugün bu Genel Heyette temsil edilen ülkelerin büyük kısmı bu yapılanmanın tehdidi altındadır. Bu örgüt Türkiye’nin ötesinde tüm dünyayı boyunduruğu altına almak üzere derin bir zihni sapkınlık içindedir.”
SURİYE VE TERÖRLE GAYRET MESAJLARI
2017’de yapılan BM 72. Genel Konseyi’ndeki konuşmasında ise Erdoğan’ın, Suriye ve terörle uğraş iletileri öne çıktı.
Türkiye’nin, Suriye ve Irak’taki istikrarsızlıktan beslenen DEAŞ ve PKK üzere bölgenin en eli kanlı terör örgütleriyle kıyasıya bir uğraş içinde olduğuna vurgu yapan Erdoğan, “Bunun yanında ülkemizin yasal, demokratik rejimini kanlı bir darbeyle değiştirmeye teşebbüs eden FETÖ terör örgütüyle çabamız de devam ediyor.” dedi.
Erdoğan, Suriye’nin kuzeyinde başlatılan Fırat Kalkanı Operasyonu’nun, bölgenin işgalinden bu yana DEAŞ’a karşı elde edilen en büyük muvaffakiyet olduğunu vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2018’deki BM 73. Genel Şurasında, BM’ye yönelik tenkitlerde bulunarak Filistin sorununu gündeme getirdi.
“TÜRKİYE OLARAK BİZ MAZLUM FİLİSTİNLİLERİN YANINDA YER ALMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
“Birleşmiş Milletlerin insanlığın barış ve refah beklentilerini karşılamaktan uzaklaştığı da bir gerçektir” diyen Erdoğan, BM Güvenlik Kurulunun yalnızca veto hakkına sahip 5 üyenin çıkarlarına hizmet eden, dünyanın öteki bölgelerine, yaşanan zulümlere seyirci kalan bir yapıya büründüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
“Geçmişte Bosna’da, Ruanda’da, Somali’de, yakın tarihte Myanmar’da, hala Filistin’de yapılan katliamlar daima Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun gözü önünde gerçekleşmiştir. Filistinlilere uygulanan zulme ses çıkarmayanların, onlara yapılan yardımları kısma konusundaki çabaları yalnızca zalimlerin hamasetini artırmaktadır. Tüm dünya ardını dönse bile, Türkiye olarak biz mazlum Filistinlilerin yanında yer almaya, birinci kıblemiz Kudüs’ün tarihi ve hukuksal statüsüne sahip çıkmaya devam edeceğiz.”
DÜZENSİZ GÖÇ SORUNU
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2019’daki BM 74. Genel Heyeti’nde ise sistemsiz göç meselesini “Aylan bebek” örneğiyle anlattı.
Muğla’nın Bodrum ilçesinde, kıyıya vuran minik vücuduyla sistemsiz göç sorununun sembolü haline gelen Aylan bebeğin fotoğrafını gösteren Erdoğan, bildirisini verdi.
“FİLİSTİN KÜÇÜLÜYOR, İSRAİL BÜYÜYOR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1947’den bu yana Filistin haritasındaki değişimi anlatan görselle Filistin problemine işaret ederek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ben merak ediyorum, bu İsrail neresidir? Sanki bu İsrail’in toprakları nereleri kapsıyor? 1947’de İsrail neresiydi, bunun akabinde sanki 1949, 1967’de İsrail neresiydi ve şu anda İsrail neresi? Bakınız sene 1947, neredeyse burada İsrail yok üzere, tamamı Filistin. Sene 1947, paylaşım planı var ve Filistin küçülüyor, İsrail büyüyor. Geliyorum 1967’ye 1949’la birlikte, İsrail büyüyor, Filistin küçülüyor. Ve geliyorum bugüne, yeni durum şu: Artık adeta Filistin yok, neredeyse tamamına yakını İsrail… İsrail doyuyor mu? Hayır, doymuyor. İsrail artık de kalanını almanın çabası içerisinde. Pekala, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun, Birleşmiş Milletlerin İsrail’le ilgili almış olduğu bu kadar kararlar var, bu kararlar uygulamaya geçiyor mu? Hayır, geçmiyor. Pekala, o vakit Birleşmiş Milletler ne işe yarıyor? O vakit bu çatının altında bizler aldığımız kararla etkili olamıyorsak, adalet nerede temerküz edecek? İşte problemimiz burada.”
DÜNYANIN FARKLI BÖLGELERİNDEKİ SICAKLIK ARTIŞININ NEDEN OLDUĞU AFETLER
BM 75. Genel Kurulu, 2020’de tüm dünyayı etkileyen Kovid-19 salgını nedeniyle görüntü konferans aracılığıyla düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Konseyine 10’uncu hitabını, görüntü konferans formülüyle gerçekleştirdi.
BM’nin yapısına yönelik tenkitlerini yineleyen Erdoğan, konuşmasında şunları lisana getirdi:
“Birleşmiş Milletler başta olmak üzere çok taraflı örgütlerin ıslahat gereksinimi bulunuyor. Mevcut global düzeneklerin bu krizde ne kadar etkisiz kaldığını gördük. O denli ki Birleşmiş Milletlerin en temel karar alma organı olan Güvenlik Kurulunun salgını gündemine alması haftalar, hatta aylar sürdü. Salgının başlarında ülkelerin kendi hallerine terk edildiği bir görünüm ortaya çıktı. Böylelikle yıllardan beri bu kürsüden ısrarla lisana getirdiğim, ‘Dünya beşten büyüktür’ tezinin haklılığını bir defa daha görmüş olduk. İnsanlığın yazgısı hudutlu sayıdaki ülkenin keyfine bırakılamaz. Memleketler arası örgütlerdeki prestij kaybının önüne geçmek için öncelikle zihniyetimizi, kurumlarımızı ve kurallarımızı gözden geçirmeliyiz.”
“İNSANLARIN CAN VE MAL GÜVENLİĞİNİ DE TEHDİT EDİYOR”
2021’deki BM 76. Genel Kurulu konuşmasında dünyanın farklı bölgelerindeki sıcaklık artışının neden olduğu afetlere işaret eden Erdoğan, Asya ve Avrupa’da seller, Amerika’da kasırgalar, Afrika’da kuraklık, Akdeniz ülkelerinde yangınlar, Grönland’ın tepesinde yağmur, çöllerde kar görülmesi üzere alışık olunmayan hadiseler yaşandığına dikkati çekti.
Erdoğan, şöyle konuştu:
“Bu afetler etrafa ve ekosisteme verdiği ziyanlar yanında, insanların can ve mal güvenliğini de tehdit ediyor. Pek çok yerde beşerler, toplu olarak öbür yerlere gitmeye, göç etmeye hazırlanıyor. Halbuki dünya şimdi Suriye ve Afganistan üzere çatışma kaynaklı kriz bölgelerinin yol açtığı mülteci problemine tahlil bulamadı. Bu türlü bir periyotta kuraklık, besin problemi, hava olayları üzere bu cins sebeplere dayalı yüzlerce milyonluk göçlerle nasıl baş edileceği meçhuldür.”
KARADENİZ TAHIL KORİDORU
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM 77. Genel Heyeti’nde Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili gelişmelere değinerek Karadeniz Tahıl Koridoru ve taraflar ortasındaki müzakerelere ait Türkiye’nin çalışmalarını anlattı.
Anlaşma kapsamında tahıl taşıyan bir geminin İstanbul Boğazı’ndaki fotoğrafını gösteren Erdoğan şu sözleri kullandı:
“Sayın Genel Sekreter ile yürüttüğümüz ağır eforlar sonucunda, Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünyaya ulaşmasını temin ettik. Bu gelişmeyi sağlayan İstanbul Mutabakatı’nın ikinci ayı dolarken, sevkiyatın her geçen gün ivme kazanmasını memnuniyetle izliyoruz. Tahıl arzının sürdürülmesinin sağlanmasında kritik ehemmiyete sahip bu mutabakat Birleşmiş Milletlerin son yıllarda imza attığı en büyük başarılardan biridir. Dünyanın dört bir yanında milletlerarası topluluktan medet umanların Birleşmiş Milletlere besledikleri itimat, bu muvaffakiyetle yine tazelenmiştir. İstanbul Mutabakatı, taraflar açısından hayati değer arz eden sıkıntılarda müzakerelerin sonuç verdiğini de ispatlamıştır.”
“ULUSLARARASI TOPLUMU KKTC’NİN BAĞIMSIZLIĞINI TANIMAYA DAVET EDİYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, evvelki yıl düzenlenen BM 78. Genel Konseyi’nde da BM’ye yönelik tenkitlerini sürdürdü. Terörle uğraş, İslam düşmanlığı ve ırkçılık üzere mevzularda iletilerini paylaşan Erdoğan, Rusya-Ukrayna Savaşı, Filistin problemi, Doğu Akdeniz’deki gelişmelere de değindi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’yle ilgili de bildiriler veren Erdoğan, “Uluslararası toplumu, KKTC’nin bağımsızlığını tanımaya, bu ülkeyle diplomatik, siyasi ve ekonomik bağlar kurmaya davet ediyoruz.” tabirleriyle dünya devletlerini KKTC’yi tanımaya çağırdı. Erdoğan, ayrıyeten “Ada’daki BM Barış Gücü’nden tarafsızlığa riayet bekliyoruz. Prestiji zedelenen bu gücün, Kıbrıs’ta yeni prestij kaybıyla karşı karşıya kalmasını istemeyiz.” dedi.
Karabağ’ın Azerbaycan toprağı olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Azerbaycan ve Ermenistan ortasındaki görüşme sürecini başından beri destekledik. Fakat Ermenistan’ın, bu tarihi fırsatı gereğince değerlendiremediğini görüyoruz. Ermenistan’ın başta Zengezur Koridoru’nun açılması olmak üzere verdiği sözleri yerine getirmesini bekliyoruz. Artık herkesin kabul ettiği üzere Karabağ, Azerbaycan toprağıdır. Bunun dışında bir statünün dayatılması asla kabul edilmeyecektir.” diye konuştu.
ULUSLARARASI TOPLUMA İSRAİL’İN ATAKLARINA KARŞI DURMASI İÇİN ÇAĞRI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl 24 Eylül’de BM 79. Genel Konseyi’ne 14’üncü sefer hitap etti.
Uluslararası topluma İsrail’in ataklarına karşı durma davetinde bulunan Erdoğan şöyle konuştu:
“Filistin’i tanımayan öbür devletleri, bu kritik periyotta tarihin yanlışsız tarafında yer alarak Filistin devletini bir an önce tanımaya davet ediyorum. 1967 hudutları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan, bağımsız, hâkim ve coğrafik bütünlüğü haiz bir Filistin Devleti’nin beden bulması artık daha fazla ertelenemez. Bundan 70 sene evvel nasıl Hitler, insanlığın ittifakıyla durdurulmuşsa, Netanyahu ve cinayet şebekesi de insanlığın ittifakıyla durdurulmalıdır.”
BM’nin yapısına yönelik tenkitlerini yineleyen Erdoğan, “Üzülerek görüyoruz ki son yıllarda Birleşmiş Milletler kuruluş misyonunu ifa etmekte yetersiz kalıyor. Giderek fonksiyonsuz, hantal ve atıl bir yapıya dönüşüyor. ‘Dünya Beşten Büyüktür’ şiarının temsil ettiği pahalara, bugünlerde daha çok daha fazla gereksinim duyuyoruz.” sözlerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BM 79. Genel Konseyinde yaptığı ve Gazze konusunda milletlerarası topluma, artık harekete geçme davetinde bulunduğu konuşma, yabancı basında da geniş yer buldu.