Giriş:Günümüzde bilgiye erişim kolaylaştıkça, okuma marifetleri daha da kıymet kazandı.
Ancak birçok kişi okuduğunu anlamakta, akılda tutmakta ve derinlemesine çözümlemekte zorluk çekiyor.
Bu durum, hem akademik hem de profesyonel hayatta verimliliği olumsuz etkileyebiliyor.
İyi bir okuyucu olmak için birçok uzman ve bilimsel çalışma bu mevzuda değerli ipuçları sunuyor.
OKUMA VE MANAYA ZORLUKLARI
Araştırmalara nazaran, okuma sırasında dikkat dağınıklığı, sözlerin manasını tam kavrayamama yahut okunan bilgiyi kısa müddetli hafızada tutma üzere sıkıntılar sıkça rastlanan sorunlar ortasında yer alıyor.
Örneğin, Journal of Reading Research tarafından yayımlanan bir çalışma, bu meseleleri azaltmanın anahtarının etkin okuma tekniklerini uygulamak olduğunu belirtiyor.
BİLİMSEL ÇALIŞMALAR NE SÖYLÜYOR
Birçok akademik kaynak, tesirli okuma tekniklerinin zihinsel performansı artırdığını ortaya koyuyor.
Cornell Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran, “SQ3R” (Survey, Question, Read, Recite, Review) usulü, bilgiyi kısımlara ayırarak sindirilebilir hale getiriyor ve hatırlamayı kolaylaştırıyor.
Ayrıyeten British Psychological Society‘nin yayınladığı bir makale, bilgiyi görselleştirme ve not alma tekniklerinin hafıza performansını %30’a kadar artırabileceğini gösteriyor.
KİTAP NEREDE VE NASIL OKUNMALI
Okuma ortamı, verimlilik açısından kritik değere sahiptir. Uzmanlar, şu tavsiyelerde bulunuyor:
Sessiz ve Rahat Bir Ortam Seçin: Dikkatinizi dağıtmayacak bir yerde okumak, odaklanmayı artırır. Cambridge University Press tarafından yayımlanan bir çalışma, sessiz ortamın bilgi sürece suratını %20 oranında artırdığını belirtiyor.
Fiziksel Konforu Unutmayın: Rahat bir sandalye yahut koltuk kullanın, lakin uyku getirecek kadar rahatlıktan kaçının.
Günün En Verimli Saatlerini Değerlendirin: Sabah saatlerinde zihinsel berraklık daha yüksek olduğundan okuma için bu vakitler tercih edilebilir.
DİKKAT DAĞILDIĞINDA NE YAPILMALI
Dikkatiniz dağıldığında bu durumun farkına varmak ve denetim altına almak değerlidir.
American Psychological Association’ın bir araştırması, kısa molaların dikkat toplamada tesirli olduğunu vurguluyor. Şu adımlar yardımcı olabilir:
Kısa Mola Verin: 25-30 dakikalık odaklanma müddetinden sonra 5 dakikalık bir mola, zihni tazeler.
Derin Nefes Alma Tekniklerini Kullanmaya Çalışın: Dikkatinizin toparlanmasına yardımcı olabilir.
Yeniden Maksat Belirleyin: Okumanın sonunda neyi başarmak istediğinizi kendinize hatırlatın.
DİKKAT DAĞINIKLIĞINI ÖNLEMEK İÇİN
Telefon ve Elektronik Aygıtlardan Uzak Durun: Ekran bildirimleri dikkatinizi kolay kolay dağıtabilir. Okuma sırasında bu aygıtları sessize almak tesirli bir metottur.
Zamanı Bloklara Ayırın: “Pomodoro” tekniğini kullanarak okuma ve mola müddetlerini planlayabilirsiniz.
Pomodoro Tekniği, verimliliği artırmak için yapılan bir vakit idaresi metodudur. Bu teknik, belli bir mühlet boyunca (genellikle 25 dakika) kesintisiz bir biçimde çalışıp, akabinde kısa bir mola (5 dakika) vererek daima bir döngü oluşturur. Dört çalışma müddeti (pomodoro) tamamlandıktan sonra daha uzun bir mola (15-30 dakika) yapılır. Bu sistem, odaklanmayı artırarak işlerin daha verimli bir formda tamamlanmasını sağlar.
Ritüeller Oluşturun: Her okuma seansını belli bir rutine bağlamak, zihinsel olarak okuma moduna girmeyi kolaylaştırır.
OKUNANLARI KALICI YAPMA TEKNİĞİ
Aktif İştirak: Okurken notlar almak, altını çizmek yahut sorular yazmak bilgiyi pekiştirir. Bu formül, Educational Psychology Review tarafından da destekleniyor.
Okuma Sonrası Tartışma: Okuduğunuz mevzuyu diğerleriyle tartışmak, bilgiyi daha kalıcı hale getirir.
Tekrar Yapın: Bilgiyi zihninizde daha uzun müddet saklamak için muhakkak aralıklarla tekrar etmek çok kıymetlidir.
Zihin Haritaları Oluşturun: Ana fikirleri ve ayrıntıları görselleştirerek hafızanızın çalışma biçimine uygun hale getirebilirsiniz.
KAYNAKÇA
Journal of Reading Research.
Cornell University – SQ3R Method Research.
British Psychological Society – Memory Enhancement Techniques.
Cambridge University Press – Study on Reading Environments.
American Psychological Association – Focus and Attention Studies.
Educational Psychology Review – Active Reading Techniques.