İsrail’in Gazze’ye yönelik atakları durmaksızın devam ediyor.
7 Ekim 2023’ten bu yana süren bombardıman ve kara operasyonlarında binlerce sivil hayatını yitirdi.
Kentte yıkım büyürken, açlık ve insani kriz derinleşiyor; abluka nedeniyle temel besin ve sıhhat materyallerine erişim imkânsız hale geldi.
Uluslararası toplumun reaksiyonlarına karşın taarruzlar sürerken, Gazze’deki siviller ömür uğraşı vermeye devam ediyor.
İSRAİL, GAZZE PROPAGANDASINA 45 MİLYON DOLAR HARCADI
Bölgedeki ‘açlık krizi’ gerçeğinin örtülmesine yönelik İsrail propagandası da sürüyor.
TRT Haber’in edindiği bilgilere nazaran; sızdırılan evraklar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisi ile Google ortasında Haziran 2025’te 45 milyon dolarlık altı aylık bir propaganda mutabakatı imzalandı.
Google, bu kampanyada “anahtar ortak” olarak tanımlandı. Reklamlar YouTube ve Display & Görüntü 360 üzerinden yayımlandı.
(İsrail hükümetinin, İsrail devlet reklam ofisi (Lapam) ile Google’ın Display & Görüntü ve YouTube reklam platformları ortasındaki yaklaşık 45 milyon dolarlık kontrata dair açıklamasından bir ekran imajı . Her iki kampanyanın da 17 Haziran – 31 Aralık 2025 tarihleri arasında geçerli olduğu belirtiliyor.)
“HASBARA” STRATEJİSİYLE YURT DIŞI PROPAGANDA
Bu harcamaların, İsrail’in imajını yurt dışında tanıtma ve savunma stratejisi olan “Hasbara” ismi verilen kamu diplomasisi çalışmalarının bir modülü olduğu belirtildi.
Bu muahede, İsrail’in 2 Mart 2025’te Gazze’ye besin, ilaç, yakıt ve öteki insani yardımları büsbütün engellemesinden kısa müddet sonra yapıldı. Propaganda görüntülerinde “Gazze’de yiyecek var, aksini söyleyen palavra söylüyor” denildi. Görüntüler, fiyatlı reklamlarla şişirilerek, “İngilizce, İtalyanca, Almanca ve Lehçe” lisanlarında 18 milyondan fazla şahsa ulaştırıldı.
Google’ın Reklam Şeffaflık Merkezi’ne göre, İsrail YouTube reklamlarını cinsiyet, yaş ve bölgeye nazaran hedefleyerek Almanya, Avusturya, İtalya, Polonya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) izleyicilere ulaştı.
Resmî kayıtlara nazaran, İsrail hükümeti toplumsal medya platformu X için 3 milyon dolar, Outbrain/Teads için 2,1 milyon dolar daha harcadı.
Outbrain ve Teads üzere memleketler arası reklam ağları sayesinde görüntüler, dünyanın dört bir yanındaki haber sitelerinde ‘önerilen içerik’ ya da sponsorlu reklam olarak kullanıcıların karşısına çıktı.
(YouTube’da yayınlanan ve Gazze’de yiyecek ezası olmadığı tezini ortaya atan İsrail reklamı.)
BM: KITLIK İNSAN ELİYLE YARATILDI
Propaganda kampanyaları, Gazze’de berbatlaşan insani durumun dünyada yol açtığı reaksiyonların akabinde sürat kazandı.
BM Ağustos ayında Gazze Şehri’ni de kapsayan bölgede resmen kıtlık ilan etti.
Gıda güvenliği alanındaki en üst otorite olan Entegre Besin Güvenliği Evre Sınıflandırması (IPC) , önümüzdeki haftalarda Deyr el-Belah ve Han Yunus’ta da kıtlığın eşiğinin aşılacağını belirterek, “Bu kıtlık büsbütün insan eliyle yaratılmıştır; durdurulabilir ve bilakis çevrilebilir” dedi.
BM’nin yardım uyum ofisi OCHA da Gazze’de “kitlesel bir kıtlığa gerçek çöküş” yaşandığı ihtarında bulundu.
Gazze Sıhhat Bakanlığı’na nazaran, savaşın başlamasından bu yana en az 367 Filistinli – 131’i çocuk – açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybetti.
(BM’yi sabotajla suçlayan İsrail reklamı.)
UNRWA’YI İTİBARSIZLAŞTIRMA PROJESİ
Belgeler, İsrail’in propaganda faaliyetlerini sırf kıtlığı inkârla sınırlamadığını, birebir vakitte BM’nin Filistinli mültecilere yardım ajansı UNRWA’yı itibarsızlaştırmayı da hedeflediğini ortaya koyuyor.
İsrail’in Diyaspora Bakanlığı Sözcüsü Hadas Maimon, 2 Mart’taki Knesset oturumunda “Neredeyse bir yıldır UNRWA konusunda büyük bir kampanya yürütüyoruz” diyerek bunu itiraf etti.
Google platformlarında yayımlanan öbür reklamlarda BM, Gazze’ye yardımları “bilerek sabote etmekle” suçlandı. Birebir kampanyalarda, İsrail ve ABD takviyeli Gazze İnsani Vakfı öne çıkarıldı.
Bu vakıf, BM’yi devre dışı bırakan yapısıyla “ölüm tuzağı” olmakla suçlanıyor. Ayrıyeten İsrail yanlısı Dinah Project’in tartışmalı raporuna dayanarak Hamas’a yönelik “kitlesel cinsel şiddet” savları da yaygınlaştırıldı; lakin bu savlar memleketler arası kurumlar tarafından temelsiz bulunarak çürütüldü.
“GOOGLE SOYKIRIMDAN KAR ELDE EDİYOR”
Haziran ayında BM Özel Raportörü Francesca Albanese, Google’ın “Gazze’deki soykırımdan kâr elde ettiğini” belirten bir rapor yayımladı. Bu raporun akabinde, Google’ın kurucularından Sergey Brin, şirket içi bir forumda BM’yi “açıkça antisemitik bir örgüt” olarak tanımladı.
Albanese’nin tenkitleri bilhassa Google’ın 2021’de Amazon ile birlikte İsrail hükümeti ve ordusuna yönelik devasa bulut bilişim muahedesi olan Project Nimbus’a iştirakine odaklanıyordu.
Bu mutabakat, Google’ın sırf reklam değil, direkt askeri altyapı projeleri üzerinden de Tel Aviv idaresinden yarar sağladığını ortaya koyuyor.
AÇIK RESTORANLAR KITLIK OLMADIĞINI KANITLAMIYOR
Uluslararası araştırmacı gazetecilik ağları ve bağımsız doğrulama takımlarının incelediği imajlar, İsrail’in propaganda görüntülerinde kullanılan restoran ve pazar sahnelerinin aslında Haziran–Temmuz 2025’te toplumsal medyadan alınan eski klipler olduğunu ortaya koydu.
Görüşülen işletmeler, besin kıtlığı nedeniyle sık sık kapandıklarını ve temel besin unsurlarının astronomik fiyatlarla satıldığını doğruladı.
(İsrail hükümeti, Gazze’deki kıtlık haberlerini itibarsızlaştırmak için YouTube görüntülerini teşvik eden bir reklam kampanyası yürütüyor)
İSRAİL’İN SPONSORLU REKLAMLARI IPC’Yİ HEDEFLİYOR
Google’da “IPC famine” (IPC kıtlık) araması yapan kullanıcıların karşısına, arama sonuçlarının en üstünde sponsorlu bir ilişki çıktığı da tespit edildi.
Bu temas, İsrail hükümetine ilişkin bir sayfaya yönlendiriyor ve bu sayfada IPC’nin metodolojisine meydan okunarak kurumun yanlış datalar kullandığı argüman ediliyor.
Söz konusu sayfada “açıklamanın yalnızca IPC’nin kendi kriterleri altında bunu haklı çıkaracak deliller olmadan değil, birebir vakitte kısmi yahut yanlış sunulmuş bilgilere dayanarak en besbelli olarak da ana münasebet olarak sunulan akut yetersiz beslenme eşiğinin ihlali savlarına dayanılarak yayınlandığı” belirtiliyor. IPC ise bu savları reddederek standartlarının değişmediğini duyurdu.
(Google’daki arama sonucunda IPC’nin Gazze kıtlık raporunu itibarsızlaştıran sponsorlu bir içeriği iilk sırada görünüyor)
SOYKIRIM ORTAĞI BAKANLARIN İTİRAFLARI
Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, “Su yok, elektrik yok; ister açlıktan ölsünler ister teslim olsunlar” diyerek Gazze’ye yönelik ablukayı savundu.
Kültürel Miras Bakanı Amichay Eliyahu da, “Düşmanını besleyen ulus yoktur. Filistinliler aç bırakılmalı” diyerek katliam siyasetini açıkça lisana getirdi.
NETANYAHU: TOPLUMSAL MEDYA ÇAĞIN EN BÜYÜK SİLAHI
ABD’de katıldığı bir programda konuşan Netanyahu, toplumsal medyayı yeni bir savaş aracı olarak tanımladı:
“Çağın en büyük silahı toplumsal medyadır. Biz de şu anda TikTok ile X’i satın almak için çalışmalar yürütüyoruz.”
Netanyahu, Elon Musk’la görüşeceğini açıklayarak “O bir düşman değil, dost” sözlerini kullandı. ABD’de TikTok’un denetiminin Oracle, Dell ve Murdoch üzere İsrail yanlısı milyarderlere devredilmesi, algoritmaların da Amerikan–İsrail eksenine geçtiğini gösterdi.
Oracle’ın kurucusu Larry Ellison’ın yıllardır İsrail’e verdiği açık dayanak, bu yetkilerin Tel Aviv lehine kullanılacağı tasalarını artırıyor. Ellison daha evvel “İsrail’i korumak için her şeyi yaparız” kelamlarıyla biliniyor.
FİLİSTİN DEVLETİ’NİN TANINMASI NETANYAHU İÇİN YENİLGİ
Avrupa Dijital Medya Gözlemevi (EDMO) gerçeklik denetim koordinatörü Tommaso Canetta, İsrail’in şu anda milletlerarası toplumdan eşi görülmemiş bir izolasyon riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Canetta’ya nazaran, İsrail’in çeşitli Avrupa lisanlarında yürüttüğü propaganda ve dezenformasyonun gerisinde açık bir hedef var: Batı kamuoyunun sempatisini kazanmak.
Canetta, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu için Filistin devletini tanıyan ülke sayısının artmasının “büyük bir diplomatik yenilgi” olduğunu vurguladı.
BÜYÜK ÖLÇEKLİ DEZENFORMASYON
Bağımsız medya tahlilleri, İsrail’in dijital kampanyalarını “büyük ölçekli dezenformasyon operasyonu” olarak tanımlıyor. Memleketler arası uzmanlara nazaran, İsrail artan diplomatik izolasyonunu kırmak için Batı kamuoyunu manipüle etmeye çalışıyor.
İsrail hem alanda hem de toplumsal medyada tıpkı anda akın yürütüyor. Gazze’de bombalar altında açlıktan ölen siviller varken, Netanyahu ve ortakları propaganda için milyarlar harcıyor, toplumsal medyayı da tek sesli bir dünya yaratmak için ele geçirmek istiyor.
Google, Outbrain/Teads ve İsrail Hükümeti Reklam Ajansı yorum taleplerine cevap vermedi.