Sedef, toplumda en sık görülen cilt hastalıklarından biri. Sedef romatizması da her 4 sedef hastasından 1’inde görülebiliyor.
Sinsi ilerleyen bu hastalık, hayat kalitesini önemli şekilde düşürüyor.
Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Romatoloji Kliniği Eğitim Vazifelisi Doç. Dr. Kevser Orhan, sedef romatizması ile ilgili bilgi verdi.
Kevser Orhan, sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde sedef romatizmasının gelişebildiğini belirterek, erken teşhis ve tedavinin eklem hasarını önlemede kritik rol oynadığını bildirdi.
CİLTTEN EKLEMLERE GEÇİYOR
Bu hastalıkta çoklukla evvel cilt bulgularının başladığını belirten Orhan, ortalama 7-8 yıl sonra eklem bulgularının gelişebildiğini tabir etti.
SEDEF HASTALARININ DÖRTTE BİRİ ROMATİZMA DA OLABİLİR
Sedef hastalarının yaklaşık dörtte birinde sedef romatizmasının ortaya çıkabileceğini anlatan Orhan, bu romatizmanın el ve ayak eklemleri başta olmak üzere omurga, diz ve kalça eklemlerini de etkileyebildiğini vurguladı.
“EL VE AYAK EKLEMLERİ ETKİLENİYOR”
Orhan, şöyle devam etti:
Sedef romatizması birçok eklemi tutabiliyor. Şayet eklemleri tuttuysa, etkilenen eklemlerde hastalar ağrı, şişlik yahut tutukluk hissedebiliyor. En çok etkilenen eklemler, el ve ayak eklemleri oluyor. Omurgayı da tutabiliyor. Hastalar sabahları bel ve kalça ağrısıyla, sabah tutukluğu ile uyanabiliyorlar. Uzun mühlet istirahatte ve hareketsiz kaldıklarında artıyor, fizikî aktivite ve hareketle de genelde azalıyor.
SEDEF ROMATİZMASI NASIL ANLAŞILIR?
Sedef romatizmasının en sık görülen belirtilerinden biri de hastaların tırnaklarındaki çukurlaşma ve kalınlaşmalar oluyor.
Göz iltihabı durumu da kimi sedef romatizması hastalarında görülebilmekte.
Sedef hastalığı geçirmiş olması yahut ailede sedef hikayesi tanısı da çok kıymetli.
Uzun müddettir geçmeyen dirençli bel ağrılarınız varsa ve bu ağrılar istirahatte artıyorsa topuk ağrılarınız, göz iltihabı yahut yakın akrabalarınızda sedef hikayesi varsa bu durumda erken teşhis kıymet taşıyor.
ETKİLERİ NELER?
Sedef romatizması eklemlerde hasar bırakabilir.
ERKEN TANI
Kalıcı hasar ve biçim bozukluklarının önlenmesi için erken teşhis ve tedavi büyük kıymet taşıyor.
Tanının bazen gecikebildiğini lisana getiren uzmanlar, hastalığı öbür romatizmalardan ayıran özel bir laboratuvar testi bulunmadığını, muayene ile MR ve ultrason üzere görüntüleme yollarının teşhiste yol gösterici olduğunu aktarıyor.
NEDEN OLUYOR?
Hastalığın nedeni kesin olarak bilinmiyor.
Genetik yatkınlığın yanı sıra çevresel faktörler de rol oynuyor.
TEDAVİ
Tedavide en değerli basamağın, “hastanın eğitimi”.
Sedef romatizması kardiyovasküler hastalık riskini artırıyor. Bu nedenle bu hastaların sigarayı bırakması, sistemli idman yapması ve kilo vermesinin tedavide değerli bir yeri var.
YAŞI VAR MI?
Hastalık her yaşta görülebiliyor.
“NE KADAR AZ GERİLİM O KADAR SAĞLIK”
Sedef hastalığı 20 yıl evvel teşhis edilen hemşire Göknur Çetiner de yaşadığı süreci, şöyle anlattı:
5 yıl evvel dizde şişme, sıvı birikimi ile fark ettim. Daha evvel sedefin eklemde tutulum yapabileceğini bildiğim için birinci ortopedi branşına gittikten sonra romatolojiye yönlendirildim. İlaç tedavisi başlandı evvel. Bu ortada desteklerle bir arada devam ettim. Toplumsal ve iş hayatıma yansıyan bir diz ağrım vardı, hareket ettiremiyordum. Şu an hiçbirine mani bir durumum yok. Pek kaliteli yaşıyorum süreci. Hayat sürecinizi değiştirdiğinizde o da size takviye oluyor. Gerilim çok kıymetli. ‘Ne kadar az gerilim o kadar sağlık’ diyorum.
“YATAKTAN KALKAMAYACAK HALE GELDİM”
2017’den bu yana sedef romatizması ile uğraş eden Mustafa Maraş ise, “Önce cildimde döküntü başladı, sonra eklem ağrılarım oldu. Yataktan kalkamayacak hale geliyordum. Tedaviyle çok rahatladım, artık memnunum.” ifadelerini kullandı.