Trump’ın 100 bin dolarlık vize ücreti: İşverenler ve yabancı çalışanlar endişeli

Katı hudut ve göçmenlik siyasetlerini hayata geçiren ABD Başkanı Donald Trump, 19 Eylül’de yabancı çalışanlar ve patronları huzursuz eden bir kararnameye imza attı.

Söz konusu kararnameyle Trump, yüksek vasıflı çalışanların ülkede çalışmasını sağlamak için tasarlanan ve “H-1B” olarak bilinen çalışma vizesi programında şirketlerin ödeyeceği fiyatı 100 bin dolara çıkardı.

VİZE MÜRACAATLARINDA 100 BİN DOLAR ALINACAK

Beyaz Saray tarafından paylaşılan kararnamede, “H-1B” vize programının ABD’ye yüksek vasıflı çalışanların getirilmesi için tasarlandığı lakin programın son yıllarda berbata kullanıldığı aktarıldı.

Bunun ABD iktisadını ve ulusal güvenliğini olumsuz etkilediği vurgulanan kararnamede, sırf sahiden yüksek vasıflı personellerin getirilmesini sağlamak hedefiyle “H-1B” vize müracaatlarında 100 bin dolarlık fiyat alınacağı kaydedildi.

VİZEYE HALİHAZIRDA SAHİP OLANLAR ÜCRETTN ETKİLENMEYECEK

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de 100 bin dolara çıkarılan “H-1B” çalışma vizesi için yapılacak ödemenin tek seferlik olacağını ve vizeye halihazırda sahip olanların yenileme süreçlerinde alınmayacağını bildirdi.

Ayrıca Beyaz Saray yetkilileri hekimlerin bu fiyattan muaf tutulabileceğinin de sinyalini verdi.

‘H-1B’ VİZESİ HAKKINDA

Yabancı çalışanlar, bilhassa bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında ABD iş gücü piyasasında kritik bir muhtaçlığı karşılıyor.

ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) ve Amerikan Göçmenlik Kurulu bilgilerinden derlenen bilgilere nazaran, ABD’deki patronlar yüksek vasıflı yabancı çalışanları istihdam etmek için “H-1B” vize programından yararlanıyor.

Bu program, ABD’deki şirketlerin ve öbür patronların, yüksek seviyede uzmanlaşmış bir bilgi birikiminin teorik ve pratik uygulamasını gerektiren mesleklerde yüksek eğitimli yabancı emekçileri süreksiz olarak istihdam etmesine imkan tanıyor.

Program, mimarlık, mühendislik, matematik, fizik, toplumsal bilimler, tıp ve sıhhat, eğitim, muhasebe, hukuk, teoloji ve sanat üzere uzmanlık gerektiren meslekleri kapsıyor.

İLK OLARAK 3 YILLIK VERİLEN VİZE AZAMÎ 6 YILA KADAR UZATILABİLİYOR

İşverenlerin, bu vize için USCIS’e başvurmadan evvel yabancı çalışanın ABD’li emekçilerin fiyatlarını ve çalışma şartlarını olumsuz etkilemeyeceğini beyan etmesi gerekiyor.

Kayıt sürecinde patron, her kayıt için fiyat ödüyor. Daha evvel, vize fiyatları şirketin büyüklüğüne bağlı olarak müracaat başına 2 bin ila 5 bin dolar ortasında değişiyordu.

Araştırmalar, “H-1B” vizesiyle çalışanların birçok bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik mesleğinde istihdam boşluklarını doldurduğunu ve iş fırsatlarını artırdığını gösteriyor.

ABD’DE YAKLAŞIK 730 BİN ‘H-1B’ VİZESİ SAHİBİNİN BULUNDUĞU İDDİA EDİLİYOR

Kongre, 1990’da oluşturulan “H-1B” vize kategorisinde her yıl verilecek vize sayısına sınırlama getiriyor.

Bu kapsamda, şimdiki olarak yılda 65 bin vize veriliyor, ayrıyeten ABD’de yüksek lisans yahut doktora yapanlara 20 bin ek vize hakkı bulunuyor.

2024 mali yılında, yeni müracaatlar ve vize yenilemeleri yahut uzatmaları dahil olmak üzere yaklaşık 400 bin “H-1B” başvurusu onaylandı.

Göçmen hakları savunuculuğu yapan “fwd.us” isimli kuruluşun bu yılın başında paylaştığı bilgilere nazaran, ABD’de yaklaşık 730 bin “H-1B” vizesi sahibinin bulunduğu kestirim ediliyor.

Hindistan ve Çin vatandaşları, en çok “H-1B” vizesi alanlar ortasında birinci sırada yer alıyor. Bu ülkeleri Filipinler, Kanada ve Güney Kore takip ediyor.

BU ÇALIŞANLARIN BÜYÜK KISMI TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNDE VAZİFE ALIYOR

Sektörel dağılıma bakıldığında, profesyonel, bilimsel ve teknik hizmetler alanı birinci sırada yer alıyor. Bunun akabinde bilgi teknolojileri, üretim, finans ve eğitim hizmetleri kesimleri geliyor.

Özellikle bilgisayar ve yazılım mühendisliği durumları, “H-1B” vizeleriyle doldurulan işlerin kıymetli kısmını oluşturuyor.

‘H-1B’ VİZESİYLE EN FAZLA ÇALIŞAN İSTİHDAM EDEN ŞİRKETLER

ABD’li teknoloji devleri “H-1B” vize programından en ağır biçimde faydalanan şirketler ortasında öne çıkıyor.

E-ticaret şirketi Amazon, “H-1B” vizesi sahibi 10 bin 44 çalışanla listenin en başında yer alıyor.

Amazon’u 5 bin 505 çalışanla Tata Consultancy Services, 5 bin 189 çalışanla Microsoft, 5 bin 123 çalışanla Meta, 4 bin 202 çalışanla Apple ve 4 bin 181 çalışanla Google takip ediyor.

Ayrıca Cognizant, JPMorgan Chase, Walmart ve Deloitte da binlerce “H-1B” vizeli çalışanı istihdam eden şirketler ortasında bulunuyor.

YABANCI YETENEKLERİN KAYBI İŞ GÜCÜ PİYASASINI ZAYIFLATMA RİSKİ TAŞIYOR

Elon Musk üzere teknoloji başkanları “H-1B” programını güçlü bir halde desteklerken, öteki Cumhuriyetçiler ABD çalışanları için tesirini sorguluyor.

Trump’ın 100 bin dolarlık “H-1B” vize fiyatı kararının ABD iktisadı için önemli sonuçlar doğurabileceğinden telaş duyuluyor.

Vize fiyatındaki kayda kıymet artışın, şirketlerin yabancı işçi istihdam etme konusunda daha seçici davranmasına yol açabileceği belirtiliyor.

Bu durumun şirketlerin yüksek vasıflara sahip yabancı çalışanlara erişimini zorlaştıracağı, bunun da inovasyon süreçlerini yavaşlatabileceği kaydediliyor.

Vize fiyatındaki artışın şirketlerin maliyetini artıracağı, bunun kimi firmaları faaliyetlerini ABD dışına taşımaya yöneltebileceği belirtiliyor.

“H-1B” programındaki değişikliğin birtakım ABD’li çalışanlara yarar sağlayabileceği, lakin yabancı yeteneklerin kaybının iş gücü piyasasını zayıflatabileceği ihtarında bulunuluyor.