Türkiye ile Kazakistan stratejik ortaklıkta yeni sayfa açıyor

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetlisi olarak dün akşam Türkiye’ye geldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından karşılanan Tokayev, bugün Ankara’ya resmi ziyarette bulunacak.

Erdoğan ve Tokayev, Ankara’da Türk-Kazak stratejik iştirakinin daha da güçlendirilmesine yönelik mevzuları ele almak için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir ortaya gelecek.

KAZAKİSTAN İLE BAĞLANTILARDA YENİ BİR SAYFA AÇILACAK

Ayrıca önderlerin eş başkanlığında, Türkiye-Kazakistan Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Kurulunun 5. Toplantısı gerçekleştirilecek.

Toplantıda iki ülke ortasındaki mevcut “geliştirilmiş stratejik ortaklığın” seyri ile bu iştirakin derinleştirilmesine yönelik adımların ele alınmasının yanı sıra hem Türkiye hem Kazakistan hudutlarından geçen Orta Koridor’un geliştirilmesi, güç, savunma sanayi, karşılıklı ticaret, tarım, medya ve kültür alanlarında işbirliğini geliştirmek için yeni amaçların belirlenmesi bekleniyor.

İki ülke heyetleri ortasındaki görüşmelerde ise Türkiye ile Kazakistan münasebetlerinin ahdi yerini güçlendirecek çok sayıda evrakın imzalanması öngörülüyor.

DİPLOMATİK İLİŞKİLER

Türkiye ve Kazakistan münasebetleri, iki halkın tıpkı kökten gelen kardeşlik ve tarihi bağlara sahip olmasıyla da başka bir kıymet taşıyor.

Türkiye, Sovyetler Birliği’nin çökmesiyle 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını kazanan Kazakistan’ı birinci tanıyan ve takviye veren ülke olarak kayıtlara geçerken 2 Mart 1992’de iki ülke ortasında diplomatik bağlar resmen kurulmuş oldu. Tıpkı yıl Kazakistan’ın Ankara Büyükelçiliği faaliyete başladı.

Halihazırda Türkiye’nin Kazakistan’ın başşehri Astana’da Büyükelçiliğinin yanı sıra Almatı, Aktau ve Türkistan kentlerinde Başkonsoloslukları ve Çimkent’te de Fahri Konsolosluğu; Kazakistan’ın Türkiye’nin başşehri Ankara’da Büyükelçiliği, İstanbul, Antalya ve İzmir’de Başkonsoloslukları ile Denizli, Alanya, Bursa, Bitlis, Hatay, Konya ve Mersin’de Fahri Konsoloslukları faaliyet gösteriyor.

2009’da “Stratejik Paydaşlık Anlaşması” ile stratejik nitelik kazanan Türkiye ve Kazakistan ilgileri, 2022’de “Genişletilmiş Stratejik Ortaklık” düzeyine yükseltildi.

TOKAYEV VE CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN 14 KERE GÖRÜÜŞTÜ

Kazakistan’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana cumhurbaşkanı sıfatıyla Türkiye’ye 20’den fazla resmi ziyaret yapıldı. 2019’da Cumhurbaşkanlığına seçilen Kasım Cömert Tokayev ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 14 kere ikili görüşme gerçekleştirdi.

Aynı vakitte Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurucu ülkeleri olan Kazakistan ve Türkiye, teşkilatın milletlerarası arenadaki rolünü pekiştirmeye yönelik faaliyetler yürütürken ayrıyeten Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi, Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) ve Türk Kültür ve Miras Vakfı üzere kurumlar çerçevesindeki işbirliğiyle de Türk dünyasının entegrasyonunda etkin rol alıyor.

İki ülke bunun yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM), İslam İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve İtimat Artırıcı Tedbirler Konferansı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üzere örgütler bünyesinde ikili ve çok taraflı işbirliğine de sahip bulunuyor.

KARŞILIKLI TİCARET

Mevcut global jeopolitik ve jeoekonomik krizlere karşın iki ülke ortasında karşılıklı ticaret büyüyor.

2024 yılında Kazakistan ve Türkiye ortasındaki karşılıklı ticaret hacmi 5 milyar dolar olarak kaydedildi. Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanlığının son datalarına nazaran, bu yılın ocak-mayıs devrinde bu sayı 1,9 milyar doları aştı.

Türkiye, Kazakistan’ın en büyük yatırımcı ortaklarından biri olarak öne çıkıyor. 2005 ila 2024 yılları ortasında Türkiye, Kazakistan iktisadına 5,2 milyar dolar yatırım yaparken ülkede 3 bin 538 Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.

Halihazırda Türkiye ile Kazakistan ortasında 78 ortak proje hayata geçirildi.

TÜRK VATANDAŞLARI, KAZAKİSTAN’DA 90 GÜNE KADAR VİZESİZ KALABİLECEK

Türkiye ile Kazakistan münasebetlerinde eğitim ve turizm alanlarındaki işbirliği de dikkati çekiyor.

Şu anda 12 binden fazla Kazakistanlı genç Türkiye’de yüksek tahsil görürken 2024-2025 devrinde 300 Kazak öğrenci daha “Türkiye Bursları”na hak kazandı.

Türkiye, Kazakistan vatandaşlarının yurt dışı tatili için en çok tercih ettiği güzergahların başında geliyor. Geçen yıl Türkiye’de tatil yapan Kazak turist sayısı 863 bin şahsa ulaştı. Tıpkı yıl Türkiye’den Kazakistan’a gelen turist sayısı ise 130 bin kişi oldu.

Öte yandan Kazak hükümeti, iki ülke ortasında turizm ve yatırım alanlarında alakaları canlandırmak hedefiyle Türkiye vatandaşlarının Kazakistan’da vizesiz kalış mühletini 30 günden 90 güne çıkardı.