Unutulmayan Anılar: Marmara ve Kahramanmaraş depremlerinde arama kurtarma deneyimleri
1999 Marmara Sarsıntısı ve 2023 Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda vazife alan arama kurtarma gönüllüleri Niyazi Özgür Şanlı ve Fazilet Yetek, yaşadıkları tecrübeleri unutamıyor.
İstanbul’da yaşayan Şanlı ve Yetek, 24 yıl ortayla meydana gelen bu zelzelelerde alanda misyon aldı. Büyük, şu anda İHH İnsani Yardım Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, Yetek ise Cansuyu Derneği İstanbul Arama Kurtarma Vilayet Sorumlusu olarak vazife yapıyor.
MARMARA SARSINTISININ ZORLUKLARI
Hereke’den Gölcük’e yürüdük. Kaç saat sürdüğünü hatırlamıyorum. Enkazların altından insan sesleri geliyordu. O vakit arama kurtarma şuuru ve imkanları çok sonluydu. STK’ler ve devlet olarak elimiz kolumuz bağlıydı. Küçük bir mahşer yeri üzereydi.
ARAMA KURTARMADA GELİNEN NOKTA
Marmara Sarsıntısı sonrasında Türkiye’de arama kurtarma çalışmaları ehemmiyet kazandı. Ulu, şu tabirleri kullandı:
Şu anda Türkiye’de 30 bin uzman grup var. 1999’da ise Gölcük’teki grup sayısı bunun yüzde 1’i bile değildi. AFAD ve UMKE’nin kurulması çok değerli oldu. Evvelce enkazdan çıkardığımız şahısları karga tulumba araçlara koyuyorduk, sıhhat ve ambulans hizmeti yoktu.
KAHRAMANMARAŞ DEPREMLERİ
Yüce, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların Marmara’ya kıyasla çok daha büyük olduğunu vurguladı:
120 bin kilometrekarelik alan etkilendi. Türkiye’nin yedide biri bu sarsıntıdan etkilendi. 11 büyük vilayette 107 bin yaralı, 53 bin meyyit var. İki hafta içinde 160 bin kişiyi enkazdan tahliye etmek büyük bir muvaffakiyet.
Binaların sağlam yapılmasının ehemmiyetine de dikkat çeken Şanlı, “Gölcük’te demirsiz kolonlar, midye kabuklarıyla yapılmış yapılar gördük. Adana’da kolonların içinden tencere çıktı. Beşerler konut sahibi olurken çok dikkat etmeli” dedi.
KURTARMANIN DUYGUSAL YÖNÜ
Erdem Yetek, Marmara Depremi’nde Ulusal Gençlik Vakfı takımıyla Sakarya’da iki ay boyunca barınma ve aşevi hizmeti sağladıklarını anlattı. Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sırasında AFAD’dan arama kurtarma eğitimi aldıktan çabucak sonra bölgeye gittiğini belirten Yetek, kurtardıkları bir bireyle hala görüştüklerini söyledi.
Yetek, enkaz altından birini canlı çıkarmanın verdiği duyguyu şöyle anlattı:
Bir canlıya ulaştığınızda dünyalar sizin olmuş üzere seviniyorsunuz. Oradan çıkarana kadar gücünüzün dışında bir güçle çalışıyorsunuz. Kâfi ki bir an önce çıkabilsin. O anki memnunluk her şeye bedel.
