Yiğit bir dava adamı: Mahmud Esad Coşan Hocaefendi yad ediliyor

4 Şubat 2001 günü Hakka yürüyen Mahmud Esad Coşan Hocaefendi, Avustralya’da kiliseden çevirdiği bir caminin açılışına giderken şaibeli bir trafik kazasının akabinde ortamızdan ayrılmıştı.

Mahmud Esad Coşan, hem Tasavvuf Mürşidi, hem akademisyen olarak ülkemizde bir çok muvaffakiyete, faaliyete imzasını atmış, kendisinden geriye bir çok kitap ve sohbet bırakmıştır.

“İslam, bir köşeye çekilip dindarlık yapmak değil, hayatı mümin bir üslupla yaşama sanatıdır.” diyen, kadife sesiyle ve yumuşak mizacıyla yaptığı sohbetlerle gönülleri fetheden Mahmud Esad Coşan Hocaefendi’yi rahmetle anıyoruz.

Mahmud Esad Coşan kimdir?

Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Ahmetçe köyünde doğdu. Babası Halil Necati Efendi, annesi Şadiye Hanım’dır. Büyük dedesi Molla Abdullah tahsilini İstanbul’da tamamlamış, Nakşibendî-Hâlidî piri Gümüşhânevî’ye intisap etmiş, İstanbul’da Fâtih medreselerinden icâzet alan dedesi Molla Mehmed, I. Dünya Savaşı’nda şehid olmuştur.

Babası Halil Necati Efendi ailesiyle birlikte 1942 yılında İstanbul’a gelip İstanbul Müftülüğü’nde vazifeye başladı. Mahmut Esat birinci ve orta tahsilinden sonra girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Filolojisi Bölümü’nden 1960’ta mezun oldu.

Aynı yıl Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde Klasik Dinî Türkçe Metinler Kürsüsü’ne asistan olarak tayin edildi. Hatiboğlu Muhammed ve Yapıtları isimli teziyle 1965’te doktor, Hacı Bektâş-ı Velî: Makālât isimli çalışmasıyla 1973’te doçent, Matbaacı İbrâhîm-i Müteferrika ve Risâle-i İslâmiyye isimli takdim teziyle 1982’de profesör unvanını aldı.

Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde, 1967-1968 öğretim yılında tekrar Ankara’da bir özel yüksek okulda, 1977-1980 yıllarında Sakarya Devlet Mimarlık Mühendislik Akademisi’nde çeşitli dersler okuttu.

1987’de kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. Esat Coşan, şimdi orta öğretim yıllarında iken babasının yanında Nakşibendî-Hâlidî pirlerinden Serezli Hasib Efendi ve Abdülaziz Bekkine’nin sohbetlerine katılırdı. Bekkine’nin vefatından sonra Mehmet Zâhit Kotku’ya intisap etti. 1960’ta pirinin kızıyla evlendi ve bu evlilikten iki kızı, bir oğlu oldu.

1977’den itibaren pirinin buyruğuyla İskender Paşa Camii’nde pazar günleri Gümüşhânevî’nin Râmûzü’l-ehâdîs’ini okutmaya başlayan Coşan, birebir yıllarda kış aylarında Ankara Hacı Bayrâm-ı Velî Camii’nde haftanın muhakkak günlerinde Râmûzü’l-ehâdîs’e devam etti.

Yine o yıllarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ek hizmet binası olarak kullanılan Ulus’taki Ankara Palas Oteli’nde bilhassa üniversite öğrencilerine yönelik Türk edebiyatı ve Osmanlıca seminerleri düzenledi. Devlet Planlanma Teşkilâtı’nca oluşturulan komitede yer aldı ve Türkiye’nin Mânevî Kalkınma Raporu’nu hazırladı.Mehmet Zâhit Kotku’nun vefatının (1980) akabinde onun yapmış olduğu irşad hizmetlerini devam ettirdi. Bu niyetle oluşturduğu ders ve sohbet halkalarının yanı sıra medya alanında da faaliyet gösterdi. Bu çerçevede yayımlanmasına öncülük ettiği İslâm, Bayan ve Aile, İlim ve Sanat, Gülçocuk, Panzehirgibi haftalık ve aylık mecmualarda başyazılar yazdı.Sağduyuadlı günlük gazetenin, ulusal ve memleketler arası frekansta yayın yapan Akra FM radyosunun ve lokal yayın yapan Ak TV’nin kurulmasında rol aldı, buralarda periyodik konuşmalar yaptı.Çeşitli vakıf ve derneklerin oluşumuna katkı sağladı. Hakyol Eğitim Yardımlaşma ve Dostluk Vakfı, İlim Kültür ve Sanat Vakfı, Sıhhat Vakfı, İlim Kültür, Ahlâk ve Etraf Derneği ile Hanımlar Derneği bunlardan bazılarıdır.Hakyol Vakfı bünyesinde İstanbul’da bir hadis enstitüsü, Ankara’da da fıkıh enstitüsü kurdurdu. Lakin ülkedeki siyasal ortamın elverişsiz kurallarının faaliyetlerini engellemesi üzerine 1998’de Avustralya’ya gidip yerleşti. Burada birçok cami, kültür merkezi ve kurumların açılmasına öncülük etti.

Bir cami açılışına giderken Dubbo kenti yakınlarında geçirdiği trafik kazasında damadıAli Yücel Uyarel’le birlikte 4 Şubat 2001 tarihinde vefat etti. 8 Şubat 2001’de İstanbul’a getirilen naaşı sonraki gün Fâtih Camii’nde kılınan cenaze namazının akabinde Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.